ژانگولیں جون ءِ کسّہ

ژانگولیں جون ءِ کسّہ
کتاب: مسخ شدہ لاش
چمشانک :  سنا سنگین
 
گوریچ ءِ بانزل لہم ترّان انت۔ روچ ءَ وتی ارواہ ماں کوہاں آتل بار داتگ بلے زردی ئے انگت آزمان ءِ دیمءَ نکش اِنت۔اے ھمے سھت اِنت کہ نوکی تیرانی آوازاں بند کرتگ، تپنگ نوکی سرد ترّ اتگ اَنت۔مئے لوگاں ءُ کمّو دور کوہ ءِ دیم ءِ جونانی کپگ ءَ پیش تپنگ ءُ تیر لئیب ءَ بوتگ اَنت بلے نوں بے تواری اِنت۔آ  سھت ءَ کہ جنگ بوگ ءَ بوتگ ما وتی ڈگاراں بوتگ ایں۔جنگ مئے ھلک ءُ ڈگارانی میان ءَ بوتگ ءُ ما چہ ترس ءَ تیوگیں روچ ڈگاراں گوْازینتگ۔اے ساھت ءَ ما لوگ ءَ روگ ءَ ایں۔مردمانی جون مئے کش ءُ کِرّاں کپوک اَنت۔مارا کاہ ءُ کڑب بڑّا اَنت ءُ چہ جونانی دیمی ءَ گوْزان ایں۔ھونانی کش ءَ پند جنان ایں،روان ایں۔
ھمے جوناں چہ یکّے ءِ پادُون ءَ کپتگیں ڈائری کہ ھوناں گوں  میچّلیتگ ءُ وت ھوں نوں پیر ترّاتگ۔کُلّیں تاک ئےھاموش اَنت،کوْھن اَنت۔آھانی سرءَنبشتگیں لبز ھوں سرْین پرْوش اَنت۔تیوگیں ڈائری ءِ توک ءَ تہنا یک چیزے کہ آ تہنا مئیم بیت ۔نزاناں نبشتانکے،آزمانکے یا چمشانکے بلے تہنا ھمیش یکّیں چیزءَ ساہ مان آدگہ کُلّ بے ترْکّ اَنت۔
ھمدءَ کُلّاں سربِر نبشتہ اِنت۔
 
“من چمشانک نویسّگ ءِ رِپک ءُ راہاں پوہ نہاں نہ کہ چمشانک نویسّگ ءِ ارزشت ءَ سرپداں۔بلے لہتیں کتاب اَنت کہ مردم ءَ چہ وتی روتگاں نہ سندگ ءِ سکین ءَ دئینت ءُ ساہ مان گیج  اَنت۔گڑا الّم مردم دست ءِ ءُ ند ءِ سْیادی ءَ پہمگ لوٹیت۔گڑا مردم مجبور بیت کہ وتی مجگ ءَ تکلیف بہ د نت”
“نزاناں کسّہ ءَ چوں بندات بہ کناں ءُ کسّہ چوں بندات بنت؟انگہ اے ھوں نزانگاھاں کہ کسّہ بندات اِنت اگاں ناں”
 دیم ءِ لبز ساپ نہ اَنت،چمّاں نیا اَنت۔
اے دیم ءِ تاک چُش بندات بیت۔
“گُش انت جنگ کہ وھدے ھلک ءُ دراں گیپت، زمیناں پتائیت، اے میان ءَ چہ تُرس ءَ باز زورگیر ءَ دست ءُ دیم کنت، باز ھاموش بیت،باز دراں ڈیھ بیت بلے نبشتہ کار ھاموش نہ بیت۔آ جیڑایتءُ ھمے چیزانی سرءَ کسّہ سازایت، ھون ءِ ءُ جون ءِ کسّہ۔”
دو لین ءَ چہ جھل۔۔۔
“ما یک انچیں زمینے ءَ آں کہ اودءَ نوک سبز تاکیں درچک گُڑّگ بنت۔بُرز بالیں مُرگ بے بانزل کنگ بنت۔ شیپانی تہا تنکّیں آپ ءِ جاہ ءَ سُھریں ھونانی کَور تچ اَنت۔ جون چو مور ءِ رنگ ءَ ھونڈانی دپاں دَور دئیگ بنت، کسّ  نہ زانت  کہ کئی جون اِنت۔بیگواھی ءِ درْچے کہ کسّ نزانت  چون ءُ چِہ پئیم ءُ پرچہ مردم  مردمانی میان ءَ پاد کنگ ءُ بیگواہ کنگ بنت”۔
ھمے تاک ءَ کمّو جہل تِر ءَ۔۔۔
“ژانگولیں جون” الف تا  مزنیں یا (بڑیا) یک ایردستیں چاگردے ءَ سپر کنان  داں آسر بیت۔اودءَ مردم کہول ءِ دیم ءَ گار ءُ گور بنت۔اودا جونانی پجّار کنگ سکّ گرْان اِنت۔اودا زندانانی تہا پہ وتی ھقّاں جھد کنوکیں بندیگینان ءَ دہشتگردی ءِ نام ءَ ھزیّت دئیگ بیت۔ژانگولیں جون یک پیرزالے ءِ پیشانی ءِ کرْچکانی تل ءِ اندیمیں کسّہ اِنت۔پیر مردے ءِ ھاموشی ءِ چیریں درد اِنت۔زھگے ءِ وشّیانی پْروشگ ءِ دمان ءِ  اکس اِنت۔”
اے تاک ھمدا ھلاس بیت۔
 
دو ھالیگیں تاک انت۔
سئیمی تاک ءِ بندات ءَ۔۔۔
“مردم چہ بندات ءَ ردی کناں ءُ چہ ردی آں دربراں اے ھدّ ءَ رستگ ءُ من ھوں مردمے آں،ساہدارے آں۔ردی کنوکیں ساہ دارے آں۔ردی آں چہ در بروکیں مردمے آں”۔
دیمترا اے رنگ ءَ اِنت۔۔
“پیشگال ءَ اھمد شاکر گُشیت کہ “اے گدار ءِ نبشتہ کنگ ءِ وھد ءَ من چہ اے دگہ دنیائی سُر ءُ پُراں گِستا ءُ دُور بوتگوں۔دور کجا بوتگوں، ھمے ترس ءِ زمزیلانی تہا بندوک بوتگوں۔اے زمزیلانی سِندگ ءِ ساھت ھما ات وھدے من اے گدار ءِ گُڑّی کشک ھلاس کُت۔”
“اولی در چش بندات بیت،
شپ ءِ نیم اِنت۔آ اناگہے چہ واب ءَ سِٹّیت ءُ پاد کئیت۔نوں آئی واب چہ آئی دستاں لگْوَشتگ۔آ تہت ءِ لاپ ءَ بے دست ءُ پادیں بونڈانی سرا گوں آگہیں چمّاں وپسوک اِنت۔ستر جھد کنت کہ واب بکپیت بلے نوں گشئے آئی واب ءِ برف آپ بوتگ۔ آئی ءَ اے سما اِنت کہ آئی دوشی یک ترسناکیں وابے دیستگ۔آ وتی دِل ءِ درْھک درْھک ءُ کش ءِ میشانی گوْر ئے ٹلّوانی آوازاں گوشدارگ ءَ اِنت۔ھر دُک یک چہرگ انت۔
اناگہے آ دوشیگیں واب ءِ ھیالاں کپیت۔
“” یک بیست ءُ پنچ یا سی سالی مردے نام ئے ‘چوپان’ اِنت۔آ پس چارینگ ءَ اِنت۔ادا اودا تچیت گوں میش ءُ پساں”۔
 پدا گند ایت داں ” آ  ڈاکے ءَ کرگینے ءِ تہا نندوک اِنت۔آھانی چاریں نیمگ ھورک انت نہ مُرگے، نہ مردمے نہ کہ ھئیوانے۔تہنا آ اِنت گوں کتابے ءَ، تہتے ءِ سرا نندوک اِنت۔آئی نزّیک ءَ پسٹلے ایر اِنت۔بُرزا کندیلے ءُ ریڑو یے ٹنگوگ اِنت۔آ پدا دھکانے ءِ شکل ءَ اِنت، ڈگار ءَ کاہ بُرّگ ءَ اِنت۔برے برے مُرگ بال دئیگ ءَ اِنت۔پدا  برے بردے زوریت ءُ “جو” ءِ آپ ءِ کشکاں تراشگ ءَ بیت۔ ءُ پدا درچکے ءِ چیرا نندوک بیت۔”
پدا گندیت
 “آ یک سْیاسی جلسہ یے ءَ گشتانک دئیگ ءَ اِنت۔ اودا ہزارانی کچّ ءَ ورنا، بچک،جنک آئی ءَ گوشدارگ ءَ انت۔”
 
“نوں آ سک ترسگ ءَ اِنت۔وتی ھمے ترس ءَ پرْوش دیگ ءِ واستہ آ سگریٹے بن دنت۔آ لوٹیت کہ اے تُرس چہ سگریٹ ءِ دوتاں گوں ڈنّ ءَ در بئیت۔ پمشکا دگہ سئے سگریٹ بُن دنت۔”
پدا آ سما کنت “ھمے بیست یا سی سالی مرد یک بس اسٹاپے ءَ مردمانی مُچّی ءِ تہا بیگوْاہ کنگ بوگ ءَ اِنت۔بلے تپنگی آنی دیمءَآ سرجمءَبدل بیت۔آھانی دیم ءَ اوشتیت،گہگیری کنت، مِڑیت بلے۔۔۔۔بلے آ تہنا اِنت۔یکّے۔ زور تپنگیانی نیمگ ءَ اِنت۔آ آئی ءَ گِر انت وتی گاڑی ءَ کن انت۔نوں آ یک سْیاہ بالادیں، کبرستان دابیں  زندانے ءِ میان ءَ برْھنگ اِنت۔دست ءُ پاد ئے بندوک انت۔برے برے چہ بازیں درد ءُ دوراں آ بے ھوش بیت۔پدا آئی ءَ آپ جن انت ءُ ھوش ءَ کار انت۔ ءُ پدا آ اِنت، مُشت ءُ لگتّانی چیرا اِنت۔”
دیم ءِ تاک ءَ۔۔۔۔
“
اے تیوگیں شپ ءَ آئی چمّاں واب نبوتگ۔سھب گوْربام ءَ  مہلہ آ پاد کئیت چمّاں سرد کنت ءُ دوشیگیں ایریں اشکراں دار پِر دنت۔ آسے روک بیت۔پدا آ چاھے پِر کنت۔۔
گوْربام ءِ تاھتءِ وھد اِنت آئی ءَ لٹّے دست ءَ اِنت ءُ پساں چارینگ ءَ برگ ءَ اِنت۔کمّ کمّ ءَ آزمان ءِ پیشانی ءَ یک تنکّیں اسپیتی یے مانشانان اِنت۔ یک دو استار انت ءُ دور ماہ اِنت کہ جمبرانی پنجگان اِنت۔آ گوں میش ءُ پساں سڑکّ ءِ نزّیک ءَ رسیت تا کمّو دور تیرانی آواز بیت۔درچکانی سرا نندوکیں مُرگ بال کن انت۔بال کنگ ءَ گوں درچکانی ارس پینژار بنداں۔تاک گریونت۔ میش ادا اودا تچگے بندات کن انت۔آ درچکانی تہا وتا چیر دنت۔
اے ساھت ءَ آ ھما چیزاں سما کنگ ءَ اِنت کہ دوشی واب دیستگ ات انتے۔ ھما رنگ ءَ ترسگ ءَ ات۔پدا آ گوں پساں جنزاں جنزان ءَ ھما جاگہ ءَ رسیت کہ اودا تیراں توار کتگ ات۔آ گندیت تا یک جونے، پہ اشی ھچّ پشت نکپتگ نہ ریش، بَروت نئیکہ پہ سرا مودی ٹالے۔
چوپان یک ژانگولیں چونے ءِ دیما اوشتوک اِنت۔ نوں سڑکّ ءِ سرا گاڑیانی رَو ءُ آ اِنت۔روچ ءَ ھوں زمین وتی دستاں کتگ۔روژنائی اِنت بلے آ، آ چو سنگے ءَ، چو سْیاھیں سنگے ءَ وتی ھما پیسری جاہ ءَ اوشتوک اِنت۔”
اے تاک ھمدا ھلاس بیت۔۔۔
اے دگہ تاک ءَ چش نبشتہ اِنت
“راجی آئی ءِ جنز وھد ءِ ھمراہی ءَ نرم بوت کنت بلے ھلاس نہ۔۔
اھمد شاکر۔”
سئے لین ءَ چہ پد چش بندات بیت
“چیزل یک راجی جھد کارے،آئی ءَ دیر اِنت کہ چہ وتئی ھلک ءُ دراں دور یک کوچگے ءَ شوانگے ءِ شکل ءَ گل ءِ کاراں دیم ءِ برگ ءَ اِنت۔آئی سنگت وارس کہ دکاندارے، روت شہر ءَ چیزل ءِ واستا روتاک(اخبار) کاریت گوں کہ دنیا ءِ تہا چے چے بوگ ءَ اِنت۔شہر ءَ چے چے بوگ اِنت اے کلّیں ھالاں آ روتاک ءِ زریعہ ءَ سرپد بیت۔شپ کہ بیت آس روک کننت ءُ آس ءِ سرا ننداں ءُ کوچگ ءِ مردمانی سْیاسی تربیت ءَ کننت۔زھگ، پیرزال داں کماش کُلّ کا انت ءُ گوشدار انت، گپّ کننت۔یکرندے چیزل وتی دستاں کوہانی نیمگ ءَ ٹال کنت ءُ گشیت کہ” اے جاگہ ءَ ما ءُ شُما نندوک ایں اے سُہر ءُ زرّ ءَ چکاریں زمینے، اے کوہاں ابرمی وسائل است انت کہ پہ ما ءُ شما انت۔ بلے شپاں درامدیں مارکورے کئیت ءُ ایشاں یک یک ءَ بران اِنت۔گار کنان اِنت۔ وتی کنان اِنت”۔آھانی نیمگ ءَ دست ءَ ٹال کنت ءُ گشیت “شما گڑا وتی اے کوہانی برگ ءَ آھاں کِلّ اِت؟”۔یکّ کماشے کہ سلیمانی چاہ ءِ گُڑّی گُٹّ ءَ گیپت ءُ گشیت کہ”ابرمی وسائل وتی جاگہ ءَ ما اِشاں یک سنگے ءِ برگ ءَ ھوں نئیلاں۔” دیم ءِ لہتیں رِِد انت کہ مئیم نہ بنت۔
پدا چش بندات بیت۔۔
“ہر دُک برجاہ انت یک نیمے ءَ ایشانی (چیزل ءِ زئیانی) راجی جنز اِنت ءُ دوھمی نیمگ ءَ استان ءِ  نودربرانی بیگوْاھی ءِ درْچ۔
پدا زندان ءِ کسّہ آں کاریت کہ چونیں چونیں روشت زورگ بیت گوں زندانیاں، گوں وتی ھق ءَ گپّ جنوکیں مردماں۔ ءُ اے ھوں پیشداریت کہ مردم چنچو وتی لیکہ ءِ سرا اوشت انت، پرْوش نہ ور انت۔ہر رنگیں زُلماں ابید ھوں آ پُشت نکنزاں۔
گڑ سرا چیزل یک شپے کئیت وتی لوگ ءَ۔آئی لوگبانک پوجارن ءُ آئی کساں سالیں جنک پریت آئی آھگ ءَ گوں باز وشّ بنت۔سک گل کننت۔پدا سما کناں تا ڈنّ ءَ ٹُوک ءُ ٹاکے بوگ ءَ اِنت۔ چیزل کہ دروازگ ءَ بوجیت تا سما کنت کہ تپنگی آئی چاریں نیماں اوشتوک انت۔تپنگی آئی ءَ گِر انت گاڑی ءَ کن انت۔پدا یک نیمے پوجارن اِنت کہ بے ھوش اِنت۔دوھمی نیمگ ءَ آئی جنک پریت کہ گریوگانی توار ئے ارش ءَ دست جنگ ءَ انت۔سئیمی نیمگ ءَ آ(چیزل) اِنت کہ وتی جن ءُ چُکّانی دیما دشمن ءِ لگتّانی چیر ءَ اِنت”
دیم ءَ گوں مزنیں لبزاں نبشتہ اِنت۔
” کسّہ ادا ھلاس نہ اِنت بلکیں کسّہ ھمدا چہ بندات اِنت”
دیم ءَ ھچ نبشتہ نہ اِنت۔
من انگہ ھما جاگہ ءَ ھما جونانی کش ءَ، ھما ھونانی لمب ءَ اوشتوک اوں۔ڈائری منی دست ءَ اِنت۔ھوناں میچّلیں ڈائری۔اے تاک ءُ لبزانی وانگ ءَ پد من ڈائری ھما جاگہ ءَ ایر کُرت ءُ پدا وتی لوگانی نیم ءَ رھادگ بوتوں۔روگ ءِ میان ءَ منا مبارک کازی ءِ اے شعر باز گیر اتک کہ
اے جنگ نگدیں موسماں چہ موسماں زبہر کنت۔

بلوچ اسٹوڈنٹس ایکشن کمیٹی